2018-ci ildən başlayaraq hər il olduğu kimi bu il də bu ənənəyə sadiq qalaraq yeni il öncəsi növbəti il üçün əməkhaqqıdan hansı tutulmaların olması barədə yazını təqdim edirik.
“Vergi Məcəlləsi”, “Sosial sığorta haqqında”, “Tibbi sığorta haqqında” və “İşsizlikdən sığorta haqqında” Qanun layihələrində əmək haqqına tətbiq ediləcək yeniliklərin olmamasını nəzərə alaraq 2023-cü ildən əməkhaqqıdan tutulmaların aşağıdakı kimi olacağı gözlənilir:
– gəlir vergisi;
– məcburi dövlət sosial sığorta haqqı;
– işsizlikdən sığorta haqqı;
– icbari tibbi sığorta haqqı.
İcbari tibbi sığorta üzrə sığorta haqqı məbləğləri 2022-ci ildə olduğu kimi aşağıdakı qaydada hesablanacaq:
– Dövlət sektoru və neft-qaz sahəsində əmək müqaviləsi əsasında çalışan şəxslərin əməkhaqlarının 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i, 8000 manatadək isə 2%-i məbləğində;
– özəl sektorda çalışanlar, mülki-hüquqi müqavilə əsasında çalışanların əmək haqlarından 8000 manatadək hissənin 2%-i, (2021-ci ildə 1% olmuşdu), 8000 manatdan yuxarı hissənin 0.5%-i məbləğində.
Beləliklə hesablanma formasını təqdim edirik.
1) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
Əlavə olaraq 2023-cü il üçün minimum aylıq əməkhaqqının 300 AZN olması barədə düzəlişlər edilməyəcəyi halda hesablamanı təqdim edirik.
1.1) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olmayan və qeyri-dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
Əməkhaqqısı 300 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi – tutulmur (8000 AZN-dək)
b) sosial sığorta haqqı – 300 AZN əmək haqqının 200 AZN hissəsinə görə 3%-i, yəni 6 AZN, 200 AZN-dən yuxarı hissə üçün isə 100 AZN-in 10%-i, yəni 10 AZN, ümumilikdə 6+10=16 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 300 AZN-in 0.5%-i = 1.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 2% = 6 AZN
300-(0+16+1.5+6)=300-23.5=276.5
Netto məbləğ 276.5 AZN olacaq
1.2) əməkhaqqısı 8000 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əmək haqqı üzrə
a) gəlir vergisi – 8000 AZN-dən yuxarı məbləğin 14%-i
8100-8000=100 AZN
100 AZN-in 14%-i = 14 AZN
b) sosial sığorta haqqı – 8100 AZN-200 AZN=7900 AZN
200 AZN-ə görə 6 AZN (200 AZN-in 3%-i)
7900 AZN-ə görə 790 AZN (7900 AZN-in 10%-i)
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 8000 manata görə 2%, yuxarı olan 100 manata görə 0.5%=160+0.5=160.5
8100-(14+790+6+40.5+160.5)=8100-1011=7089 AZN
Netto məbləğ 7089 AZN olacaq.
2) Neft-qaz sahəsində fəaliyyəti olan və dövlət sektoruna aid edilən vergi ödəyicilərində işləyən fiziki şəxslər
2.1) Əməkhaqqısı 300 AZN olanlar üçün nümunə
a) gəlir vergisi – 300 AZN-in 200 AZN-dən artıq hissəsi üzrə 14%
300-200=100
100-ün 14%-i=14 AZN
b) sosial sığorta haqqı – 300 AZN-in 3%-i = 9 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 300 AZN-in 0.5%-i = 1.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 300 AZN-in 2%-i = 6 AZN
300 AZN-(14+9+1.5+6)=300-30.5=269.5
Netto məbləğ 269.5 AZN olacaq
2.2) əmək haqqı 2500 AZN-dən çox olanlar üçün nümunə
8100 AZN əmək haqqı üzrə
a) gəlir vergisi – 8100 AZN-2500 AZN=5600 AZN
2500 AZN-ə görə həmin məbləğin 14%-i = 350 AZN
5600 AZN-in 25%-i = 1400 AZN
b) sosial sığorta haqqı – 8100 AZN-in 3%-i=243 AZN
c) işsizlikdən sığorta haqqı – 8100 AZN-in 0.5%-i = 40.5 AZN
d) icbari tibbi sığorta haqqı – 8000 AZN-in 2%-i və 100 AZN-in 0.5%-i = 160.5 AZN
8100-(350+1400+243+40.5+160.5)=8100-2194=5906 manat
Netto məbləğ 5906 AZN olacaq.
Qeyd: Bu normativ sənədlərə heç bir düzəliş olmadıqda mövcud hesablama olacaqdır.
Sosial sığorta haqlarının subsidiyalaşdırılması və digər yeniliklər
