“Aktiv” nə deməkdir? Əgər mühasibat uçotuna mühasibin gözü ilə baxsaq, deyə bilərik ki, aktivlər şirkətin mülkiyyətidir, onun sahib olduğu və sahib olduqlarının köməyi ilə qazandıqlarıdır, məsələn: bank hesablarında, kassada olan pul vəsaitləri; anbardakı mallar; əsas vəsaitlər (məsələn, daşınmaz əmlak, avadanlıqlar); … Read More
Təcrübədə əsas vəsaitlərin icarəsi halları heç də az rast gəlinmir, düzdür bəzən bundan vergidən yayınma sxemlərində də istifadə edirlər, amma hal-hazırkı yazımızın məqsədi başqadır. İcarə nədir? İcarə – əmlaka müqavilə əsasında müəyyən müddətə sahib olmaq və istifadə etmək hüququdur. İcarəyə … Read More
Əsas vəsaitin tanınmasının dayandırılması “Torpaq, tikili və avadanlıqlar” adlı beynəlxalq mühasibat standartı (IAS 16) əsas vəsaitlərin dörd əsas sahəsini əhatə edir: ilkin qiymətləndirmə; əsas vəsaitlərin amortizasiyası; yenidən qiymətləndirmə; əsas vəsaitin tanınmasının dayandırılması. Qeyd edilən standarta görə, əsas vəsaitin tanınmasının dayandırılması … Read More
Köhnəlmə və amortizasiya arasındakı fərq nədir? Zamanla hər şey, o cümlədən əsas vəsaitlər köhnəlir. Onlar formalarını qismən saxlayıb bir neçə istehsal dövründə iştirak edərək öz dəyərlərini tədricən məhsulun maya dəyərinə köçürürlər. Nəticədə köhnəlir, müəyyən müddət sonra onları təmir etmək, yeniləmək … Read More
Əsas vəsaitlər nədir? Torpaq, tikili avadanlıqlar (yaxud əsas vəsaitlər) müəssisənin əsas fəaliyyətində istifadə edilən uzunmüddətli aktivlərdi. Heç də bütün mülkiyyət bu anlayışın təsir dairəsinə düşmür. Bu qrupa müəssisənin təsərrüfat fəaliyyətində istifadə edilən maddi obyektlər aid edilir. “Torpaq, tikili və avadanlıqlar” … Read More
Mühasibat uçotunun predmeti və metodu, onun mahiyyətini haqqında biliklər yalnız mühasibat nəzəriyyəsinin əsasları baxımından deyil, həm də praktik tətbiq baxımından da əhəmiyyətlidir. Uçotun nəzəriyyəsi və praktikası: tamın iki tərkib hissəsi Yəqin ki, bunu tez-tez eşitmisiniz: “Bu bir nəzəriyyədir, təcrübəyə aidiyyəti … Read More
Təsisçi tərəfindən verilmiş əsas vəsaitlər üçün hansı halda amortizasiya hesablana bilər? Sual: Təsisçi gələcəkdə pulu ödənilmək şərti ilə müəssisəyə avtomobil alıb. Avtomobil müəssisənin balansına götürülə və amortizasiya hesablana bilərmi? Cavab: Mülki qanunvericilikdə təsisçi ilə onun təsis etdiyi müəssisəyə ayrı-ayrı şəxslər kimi … Read More
İqtisadi subyektlərdə nizamnamə kapitalının formalaşmasının müxtəlif formaları mövcuddur. Nizamnamə kapitalına qoyulan əsas vəsaitlərin rəsmiləşdirilməsi zamanı ortara çıxan sualları sərbəst auditor Altay Cəfərov aydınlaşdırır. Yaradılmış və ya sonradan artırılmış nizamnamə kapitalı təsisçilər, payçılar, səhmdarlar tərəfindən bir çox formalı pay qoyuluşu ilə … Read More
Əsas vəsaitlərin uçotdan silinməsi əlavə dəyər vergisinə (ƏDV) cəlb olunan əməliyyatdır. Bu əməliyyatın icrası ilə bağlı vergi ödəyicilərində sual doğuran məqamlara iqtisadçı Anar Bayramov aydınlıq gətirir. Malların, fövqəladə hallardan başqa, itməsi, əskik gəlməsi, xarab olması ƏDV-yə cəlb olunan əməliyyat sayılır. … Read More
İcarəyə götürülmüş əsas vəsaitlər üçün təmir xərcləri Vergi Məcəlləsinin 115.5-ci maddəsinə əsasən, əsas vəsaitlərin icarəyə götürülməsi müddətləri, şərtləri, habelə onların təmiri üzrə xərclər qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada icarəyə verənlə icarəçi arasında bağlanılan müqavilədə razılaşdırılır. Məcəllənin 115.6-cı maddəsində isə göstərilir ki, … Read More
