Müasir həyatı bankomatsız təsəvvür etmək çətindir. Əslində isə insanlar yaxın vaxtlara kimi bankomatsız yaşayıblar və “dəmir qutular” peyda olandan sonra da mühafizəsiz pullar verən bu aparatlara şübhə ilə, bəzən isə təhlükəli bir şey kimi yanaşırdılar. Ötən əsrin ən yaddaqalan bir hadisəsi kimi qəbul edilən bu hadisə 1967-ci ildə baş vermişdi.
Dünyada ilk bankomatlar
Barclays bankı yeni bir ideyanı reallıqda həyata keçirmək qərarına gəldi, inqilabi strateji, təhlükəli bir addımı həyata keçirdi. Öz ofisi ilə yanaşı elektron kassir quraşdırdı. Bankomatın yanından ötüb keçən insanlar bu qeyri-adi aparata əyri-əyri baxırdılar, lakin hamıdan çox banklar narazı idilər. Onların deyinməsi anlaşılan idi, axı mexaniki maşınlar müştəri ilə danışa bilmir, onlara öz xidmətlərini təqdim edə bilmir və ziyarətçilərin rifahından da xəbərsiz idilər. Həmçinin pulların bu “dəmir qutularda” necə qorunub saxlanılması da bir çoxlarında şübhə doğururdu. Və ən başlıcası, bu yenilik düz 18.000 dollara başa gəlirdi!
Həmçinin bax: PİN kodlar haqqında bilmədiklərimiz (1-ci hissə)
Bankomat istehsalçıları öz icadlarını populyarlaşdırmaqdan ötrü əllərindən gələni edirdilər. Aparılan tədqiqatlar göstərdi ki, aparatlar növbədə dayanan adamları daha tez yola salır, çünki, onlar müştərilərə əlavə xidmət təklif etmirdilər. 1,5 sm qalınlığında polad korpus pulları istənilən mühafizəçidən yaxşı qoruyurdu, hətta 8 saatlıq qaz odluğu belə bankomatı sındırmaq üçün bəs etmirdi. Yuxarıda göstərilən keyfiyyətlər 18 000 dolların bundan ötrü elə də böyük məbləğ olmadığı qənaətinə gəlir. Unutmaq lazım deyil ki, bu, bir neçə kassirin əməkhaqqı belə etmirdi.
Bankomat istehsalçıları öz məhsullarının geniş reklam kampaniyasını həyata keçirirdilər, onların üstünlüklərini izah edirdilər. Ən böyük üstünlük isə təbii ki, müştərinin pulunu günün istənilən saatında ala bilməsi idi. Bir qədər sonra Barclayʼs belə bir şüar yerləşdirmişdi: “Bizim filialımız zabah saat doqquzda öz qapılarını açır və bir daha onu bağlamayacaq!”. Bankomatların populyarlaşması zaman məsələsi idi.
Mühasibat sahəsində ən son iş elanları və xəbərlərini izləmək üçün linkə daxil olaraq qrupumuza üzv olun.
Xidmətlərin tədricən inkişafı
Əhalinin bankomatlara müsbət münasibətinə baxmayaraq, onlar funksiyaları çox məhdud idi, yalnız təqdim edilən vauçerin əvəzində nağd pullar verə bilirdilər.
Amma, çox tezliklə, daha dəqiqi, 1973-cü ildə bankomatların bacarıqları əhəmiyyətli şəkildə genişləndi. Qlobal kompüterləşmə bütün banklar və hesabların, plastik kartlar və elektron yaddaşın bir şəbəkəyə qoşulmasını təmin etdi. “Avtomatik kassirin” funksiyaları hesabların və pul köçürmələrinin aparılmasına kimi genişləndi. Bundan sonra bankomatlar bütün dünyanı zəbt etdi.
1975-ci ildə planetdə artıq 5000 bankomat qurulmuşdu, onlardan 3500-dən çoxu amerikan banklarının mülkiyyətində idi.
Moskvada ilk bankomat 1994-ci ildə “Novoarbatskiy” qastronomunda qurulmuşdu, o aparat Most-banka məxsus idi. Hazırda Rusiyada 202,5 min fəaliyyətdə olan bankomat var. Proqnozlara görə dünyada 2018-ci ildə “elektron kassirlərin” sayı 3,4 milyona çatmalıydı.
Whatsapp qrupumuza daxil olmaqla sizin üçün qaranlıq qalan suallarınıza təcili cavab ala bilərsiniz
Bankomatlar bardə maraqlı faktlar
- Hər beş dəqiqədən bir dünyada bir bankomat quraşdırılır. Baxmayaraq ki, pul verən maşınlar il ərzində 250 dollar səhvə yol verirlər. Özü də öz xeyirlərinə deyil, müştərilərin xeyrinə.
- Tədqiqatlara görə, hər bir avtomat ay ərzində 6500-ə yaxın əməliyyat həyata keçirir. Nağd pulların verilməsi – bu bankomatların yeganə əməliyyatı deyil – bəzi bankomatlar sorğuya əsasən qızıl külçələr və sikkələr də verir.
- Yaponiyadakı bütün bankomatlar sutka ərzində işləmir, mütəxəssislər tərəfindən müəyyən hesablamalar aparıldıqdan sonra məlum olub ki, bankomatlara gecə xidməti və onların mühafizəsi, onlara çəkilən xərcləri ödəmir. O səbəbdən yaponlar bankomatlardan istənilən gün saat 19-00 kimi nağd pul əldə edə bilirlər.
Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN.
Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun.
