Yaponiyada dünyanın ən güclü superkompüteri “Fujitsu” tam gücü ilə işə salınıb. Onun qurulmasına 2014-cü ildə başlanılıb, 2020-ci ildə isə bu işlər başa çatıb. Elə həmin vaxt o, dünyada ən güclü hesablama sistemləri reytinqində – Top500 – liderlik edir.
Güman edilir ki, “Fujitsu” ilk növbədə koronavirusun yayılması ilə bağlı vəziyyəti modelləşdirmək üçün istifadə olunacaq. Superkompüter genişmiqyaslı məlumatları emal etməlidir: virusun maska vasitəsilə nüfuz etməsi ehtimalı, bu və ya digər məhdudlaşdırıcı tədbirlərin təsiri, covid-dissidentlərin və pandemiyaya təsir göstərən təhlükə səviyyəsini anlayaraq, mənzildən çıxmaq məcburiyyətində qalanların internet məlumatlarının təhlili vasitəsilə aşkarlanması və digər amillər.
Yüksək məhsuldarlıqlı hesablamalardan çox mürəkkəb alqoitmləri tətbiq etməklə, böyük həcmli məlumatların emal olunmasında istifadə olunur. Adi kompüterlə bu cür tapşırıqların öhdəsindən gəlmək üçün həftələr və hətta illər lazım gəlir.
Superkompüter texnologiyalarının müsbət effekt verməyəcəyi təsərrüfat sahələri demək olar ki, yoxdur. Onlarsız bizim günlərdə nə tibb, nə energetika, nə də aviakosmik sahə inkişaf edə bilər. Superkompüterlərdən milli təhlükəsizliyin təmin edilməsi məqsədilə müdafiə sahəsində də istifadə olunur, buna görə də onlara qənaət etmək olmaz.
Tətbiqi.
Birincisi, bu yeni texnikanın yaradılmasıdır. Rusiyada vertolyot pərlərinin hesablamasını həyata keçirən proqramlar var. Onlar səsin generasiyasını, hava burulğanının pozulmasını, qaldırıcı qüvvəni hesablayırlar. Proqramlar var, amma, hesablama gücləri çatışmır. Superkompüter texnologiyalarının tətbiqi yeni texnika nümunələrinin ortaya çıxmasını 2-2,5 dəfə sürətləndirir.
İkincisi, yüksək məhsuldarlıqlı hesablamalar neft hasilatını 2-3% artırmağa kömək edir.
Üçüncüsü, onlar fəlakətləri və fövqəladə vəziyyətləri əvvəlcədən proqnozlaşdırmaqda, riskləri qiymətləndirməkdə kömək edir. Bu isə tez reaksiya verməyə və düzgün qərarlar qəbul etməyə yardım edir.
Riyazi modelləşdirmə olmadan, atom sənayesinin inkişafı artıq mümkün deyil, çünki bu, əsasən mürəkkəb hesablamalara əsaslanır. Daha nələri demək olar: riyazi hesablamalar rəqəmsal iqtisadiyyatın bir hissəsinə çevrilir. Superkompüterlərin köməyi ilə biz müxtəlif prosesləri modelləşdirə bilərik: məsələn, böyük bir ölkədə nəqliyyat axınlarının ən yaxşı şəkildə təşkili. Hətta hər bir vətəndaşın optimal menyusunu seçməklə, onları qidalandırmağa qədər!
Bu, müasir nutrisiologiyanın – qidalanma elminin vəzifələrindən biridir. Obyektiv qiymətləndirməni çıxarmaq üçün bir çox amillər nəzərə alınmalıdır: yaş, cins, gəlir səviyyəsi, fiziki aktivlik, yaşayış bölgəsi, milli xüsusiyyətlər, xroniki xəstəliklər və s. Bütün bunlar hesablama sisteminə qoyulur və o, ölkənin hər bir vətəndaşı üçün bir il əvvəldən optimal qidalanma üzrə tövsiyələr verəcəkdir. Bu hesablamalar dietoloq-mütəxəssislərə təkcə ən səmərəli menyunu tərtib etməyə kömək etmir, həm də sənaye və kənd təsərrüfatı üçün sorğu da hazırlayır: nəyi və hansı həcmdə istehsal etmək lazımdır. Beləliklə, bu sahələr də faydalanacaqdır.
Tibb sahəsində də geniş tətbiq olunur. Buraya infeksiyaların yayılmasının proqnozlaşdırılması və yeni dərmanların modelləşdirilməsi daxildir. Superkompüter molekulların milyonlarla variantını nəzərdən keçirir və onun əsasında ən effektiv birini seçir və dərmanı hazırlayırlar.
Gec və ya tez superkompüter texnologiyaları zəlzələləri yüksək dəqiqliklə proqnozlaşdıra biləcək. Hətta gələcək seysmik hadisənin konkret yeri və vaxtına qədər bilmək olacaq. Digər bir tətbiq sahəsi iqlim proseslərinin modelləşdirilməsidir. Burada əsas komponentlər atmosfer və okeandır. Onların dinamikası çox mürəkkəb tənliklərlə təsvir olunur, lakin, superkompüter onları emal etmək və neçə illərdən sonra planetdəki iqlimin necə olacağını proqnozlaşdırmağa qadirdir.
TELEGRAM KANALIMIZA ÜZV OLUN
Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN
Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun
Mühasibat sahəsində ən son iş elanları və xəbərlərini izləmək üçün linkə daxil olaraq qrupumuza üzv olun
