“Vedomosti” saytı vergidən yayınanların aşkarlanması üzrə federal vergi xidmətinin gizli metodikasını dərc edib.
Nəşr Federal Vergi Xidmətinin (FVX) biznes subyektləri arasında yoxlamalar üçün namizədləri müəyyən etməkdən ötrü gizli üsullarını açıqlayıb. Nəşrin yazdığına görə, idarənin öz bal sistemi var, onların sayına əsasən vergilərin tutulma ehtimalı müəyyən edilir.
Söhbət müəyyən şirkətlərin ilkin təhlilindən gedir, nəticədə rəsmi auditin aparılması barədə qərar qəbul edilir. Bir çox ekspertlər prosesin şəffaf olmamasından şikayətlənirdilər.
Nəşrin yazdığına görə, vergi orqanlarının xüsusi “təlimat”ı var, onun vasitəsilə yoxlamanın aparılmasının mümkünlüyünü müəyyən edirlər. Eyni zamanda, diqqət şirkətdə mümkün pozuntuların olmasına deyil, vergi ödənişlərindəki yayınmalara və həmin məbləğlərin büdcənin xeyrinə real olaraq geri alınması ehtimalına yönəldilir. Beləliklə, auditin aparılması ilə bağlı qərar qəbul etmək üçün lazım olan əsas şey, daha çox bal alan və əlavə vəsaitləri geri qaytarmaq ehtimalı daha yüksək olan şirkətlərdir.
ƏDV ödəyərkən, əsasən biznesin vicdanlılığı təhlil edilir. Bu sahədə ən çox pozuntu halları malların və xidmətlərin alınması zamanı “daxil olan” ƏDV-ni təmin etməyə imkan verən saxta şirkətlər zəncirinin yaradılması ilə bağlıdır. Nəticədə onu çıxılmaq üçün təqdim etmək və vergi bazasının həddini azaltmaq mümkündür. “Birgünlük” – uydurma şirkətlər süni “daxil olan” ƏDV yaradır və bu faktiki olaraq pozuntulardır, amma, bununla yanaşı, onlar FVX-nin qiymətləndirmə sistemində ən az bal alırlar.
Öz növbəsində orta və iri sahibkarlıq subyektləri, bir qayda olaraq, daha çox bal alır və əlavə vergi ödənişləri üçün sonrakı yoxlama obyektinə çevrilirlər. FVX bütün şirkətləri üç qrupa bölür: birinci iki qrupa pozuntulardan faktiki və potensial fayda götürənlər daxil edilir, üçüncü qrupa isə – “birgünlük” texniki-şirkətlər aid edilir.
Məlum meyarlar arasında təşkilatın əsas vəsaitlərinin dəyəri (nə qədər yüksəkdirsə, o qədər çox bal əldə etmək olar), əməkdaşların sayı ilə əlaqəli ortalama siyahı, maaşların orta miqdarı və ƏDV-nin ödənilməsi zamanı çıxılmaların tezliyi yer alır.
Nəşr tərəfindən sorğuya cəlb edilən mütəxəssislər qeyd ediblər ki, əksər hallarda bu yanaşma ilə Federal Vergi Xidmətinin meyarlarına cavab verən, lakin ixtisaslı hüquqşünasları işə almaq imkanı olmayan orta sahibkarlıq subyektləri yoxlamalara məruz qalır. Özü də çox vaxt onlar vergidən yayınma sxemlərinin təşkilatçıları ilə əlaqəli olmaya da bilərlər.
Statistikaya görə, ƏDV-nin hesablanması ilə bağlı məhkəmə çəkişmələrinin yalnız 26 faizi biznesin xeyrinə tam və ya qismən həll olunur. 2021-ci ilin ilk doqquz ayında Federal Vergi Xidməti tərəfindən aparılan yoxlamaların 96 faizi vergilərin əlavə ödənişi ilə başa çatıb.
