Mühasib peşəsi səriştələrin daim artırılmasını, qanunvericilikdəki yenilikləri izləməyi, bilik və bacarıqları yüksəltməyi zəruri edən intellektual və məsuliyyətli bir ixtisasdır. Təşkilati-hüquqi formasından və ölçüsündən asılı olmayaraq heç bir müəssisə mühasibat uçotu aparılmadan keçinə bilməz. Buna görə də, xüsusi diplomu və təcrübəsi olan insanlara tələbat həmişə var. Bu ixtisas üzrə illərlə işlədikdən sonra cəsarətlə deyə bilərik ki, bu peşə heç vaxt sıradan çıxmayacaq. Bunu sübüt etməyə çalışacağıq.
Mühasib – keçmişdə qalacaq bir peşədirmi?
Son zamanlar sosial şəbəkələr və televiziya ekranlarında mühasib peşəsinin daha çox sıradan çıxacaq məşğuliyyət növlərinə aid olmasına dair çoxlu məlumatlar peyda olur. Bu, informasiya texnologiyalarının sürətli inkişafı səbəbindən baş verir. Standart əməliyyatların öhdəsindən ixtisaslaşdırılmış proqram təminatı gəlir.
Kompüter avadanlığı üçün proqram onlarla insanın işini əvəz edir. Bəli, ilkin sənədlərin daxil edilməsi ilə bağlı olan gündəlik əməliyyatlar barədə danışsaq, məlumatların emalı üçün müasir skanerlərdən və proqramlardan istifadə, ilkin mühasibatlıqda (bookkeeping) çalışan insanları qazancdan məhrum edəcəkdir. Adətən, bu cür vəzifələrdə mühasib kimi xüsusi orta təhsili olan və ya başqa bir istiqamətli diplomu olan insanlar işləyirlər.
Yaxın gələcəkdə mühasibləri hansı dəyişikliklər gözləyir?
Vergi və mühasibat hesabatlarının, investorlar, rəhbərlik, kredit təşkilatları üçün sənədlərin hazırlanması ilə məşğul olan mütəxəssisləri, hələ heç bir kompüter əvəz edə bilməz. Axı, burada bütövlükdə biznesə təsir edən mühüm və strateji qərarlar qəbul etmək tələb olunur. Hətta ən intellektual proqramlar belə, bu tapşırıqların öhdəsindən gələ bilməz. O səbəbdən bu işləri yerinə yetirə bilən mühasiblərə həmişə tələbat olacaq. Həmin işlər isə bunlardır:
- müəssisənin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətini təhlil edənlər;
- nüfuzlu professional qərarlar işləyib hazırlayanlar;
- qanunvericilik, proqnozlaşdırma, marketinq, metodologiya sahəsində biliklərə malik olanlar;
- vergi optimallaşdırılması, planlaşdırma aparanlar.
