2000-ci ildə maliyyə idarəetməsi sahəsinin eksperti hesab edilən Robert Kiyosaki maliyyə müstəqilliyini müdafiə edən və oxucularını sərmayələrini investisiya, daşınmaz əmlak və sahibkarlıq yolu ilə qurmağa təşviq edən “Zəngin ata, Kasıb ata” adlı kitab yazmışdır. Kiyosakinin müəllifi olduğu kitabın əsas konsepsiyalarından biri, bütün insanları maddi zəkalarına görə dörd kateqoriyadan birinə aid edən pul vəsaitlərinin ölçülməsidir. Həmin dörd kateqoriyaya işçi, fərdi işçi, iş sahibi və investorlar daxildir.
Kateqoriya 1: İşçi
İlk iki kateqoriyaya – Es və Ss – dolanışıqları üçün əsasən işlərindən asılı olan insanlar daxildir. İşçilər dedikdə hər hansı şirkətdə və ya təşkilatda çalışan işçilər nəzərdə tutulur. Onlar sutkanın çoxunu bu şirkətə həsr edir və həmin şirkət müflis olsa və ya onlar işlərini itirsələr ciddi maddi problem yaşaya bilərlər. Əksər insanlar heç olmasa həyatlarının hər hansı məqamında işçi olmuşlar.
Kateqoriya 2: Fərdi işçi
Fərdi işçilər sadə işçilərdən bir qədər daha yaxşı maddi vəziyyətə malikdirlər. Hər hansı iş böhran vəziyyətinə düşdükdə fərdi işçilər yeni layihələr qəbul etməkdə çətinlik çəkə bilər və vaxtları pul qazanmaqdan daha çox yeni iş axtarmağa sərf edilə bilər. Onlar, hər hansı şirkətin daimi nəzarəti altında olmadıqları üçün vaxtlarını daha çox öz layihələrinə həsr etsələr də, yüksək vergi ödəyir və müştərilərindən asılı olurlar.
Kateqoriya 3: İş Sahibi
Üçüncü kateqoriyaya xüsusi bacarıqları mənimsəyən fərdi işçidən iş sahibinə çevrilən sahibkarlar aiddir. Müəssisə sahibləri fərqli üstünlüklərə malik olurlar. Onlar istehsalata nəzarət edə, işçiləri işə götürə və iş xərclərini silməklə və iqtisadiyyatdakı dəyişikliklərdən faydalanmaqla fərqli vergi ödəmə üsullarını kəşf edə bilərlər.
Kateqoriya 4: İnvestor
Kiyosakinin fikrincə dördüncü kateqoriyaya aid investorlar ən yüksək maliyyə təhlükəsizliyinə malikdirlər. İnvestorlar qazandıqlarını əsasən daşınmaz əmlaka, əmanətlərə, istiqrazlara və digər dividend istehsal aktivlərinə yatırırlar. İnvestorların məqsədi birgə işi tamamilə dayandırmaq və yatırımlarından əldə etdiyi gəlir hesabına yaşamaqdır. “Zəngin ata, Kasıb ata” modeli bütün insanları, hətta birinci kateqoriyaya daxil olan işçiləri də investor olmağa təşviq edir. Kiyosakinin fikrincə hamımız pul saxlaya və maliyyə azadlığına nail ola bilərik.