Təşkilatın mühasibat xidməti qarşısında duran əsas vəzifələr aşağıdakılardır:
• Daxili istifadəçilər üçün – rəhbərlik, təsisçilər və təşkilatın mülkiyyət sahibkarları, eləcə də kənar istifadəçilərdən ötrü – sərmayədarlar, kreditorlar və mühasibat uçotu ilə bağlı digər istifadəçilər üçün zəruri olan təşkilatın fəaliyyəti və onun mülkiyyət vəziyyəti barədə tam və ətraflı məlumatların formalaşdırılması;
• Mühasibat uçotunun daxili və kənar istifadəçilərindən ötrü qanunvericiliyə riayət edilməsini monitorinq etmək üçün zəruri olan məlumatların verilməsi, təşkilat tərəfindən iqtisadi əməliyyatların qanunvericilik üzrə aparılması, əmlak və öhdəliklərin mövcudluğu və hərəkətləri, maddi, əmək və maliyyə resurslarının təsdiq edilmiş normalara, qaydalara və hesablamalara uyğun şəkildə istifadə olunması;
• Təşkilatın iqtisadi fəaliyyətinin mənfi nəticələrinin qarşısının alınması və maliyyə sabitliyini təmin etmək üçün iqtisadi ehtiyatların müəyyən edilməsi.
Mühasibatlıq strukturunun təşkili
Mühasibatlıq xidməti strukturu fəaliyyət növündən, təşkilatın ölçüsündən və digər şeylərdən asılı olur.
Müair şəraitdə mühasibatlıq xidməti strukturunun üç əsas növü mövcuddur: xətti (iyerarxik), vertikal (xətti-qərargah) və funksional (kombinə olunmuş).
Təşkilatda mühasibatlığın xətti (iyerarxik) strukturunda bütün mühasibatlıq işçiləri baş mühasibdən tapşırıq alır və bilavasitə onun qarşısında hesabat verirlər. Mühasibatlığın bu cür strukturu kiçik təşkilatlarda tətbiq olunur.
Təşkilatda mühasibatlığın vertikal (xətti-qərargah) strukturu zamanı böyük mühasiblərin rəhbərlik etdiyi aralıq idarə manqası (şöbələr, bölmələr, qruplar) yaradılır. Burada mühasibatlıq işçiləri tapşırıqları müvafiq bölmələrdən olan böyük mühasiblərdən alırlar və bilavasitə onlar qarşısında hesabat verirlər.
Sözügedən mühasibatlıq modeli orta və iri təşkilatlarda tətbiq olunur. Mühasibatlığın həmin strukturunda bu şöbələr yaradıla bilər:
- hesablaşma: əməkdaşların maaşının hesablanması, sosial sığorta orqanları, tədarükçülər və müştərilərə ödəniş üçün hesablaşmaların aparılması və s;
- maddi: maddi istehsal ehtiyatları ilə bağlı gəlirlər və xərclərin uçotunun aparılması;
- kassa: kassa əməliyyatları, bankdakı hesablar üzrə əməliyyatların hesablanması;
- istehsal: məhsul istehsalı zamanı məsrəflərin uçotu, məhsulun maya dəyərinin kalkulyasiyası, məhsul buraxılışı zamanı xərclərin hesablanması;
- hazır məhsulun uçotu, hansı ki, anbarda olan hazır məhsulların və onların realizə olunmasının uçotunu aparır;
- vergilər: vergi ödənişlərinin uçotunu aparır və vergi bəyannamələri hazırlayır;
- ümumi: digər əməliyyatları aparır və əsas kitabda qeyd edir, mühasibat və statistik hesabatları tərtib edir.
Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN.
Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun.
