“Kənd təsərrüfatı” adlı 41 №-li MUBS-a əsasən müəssisə tərəfindən bioloji aktivlərdən alınmış kənd təsərrüfatı məhsulunun ehtiyatları ilkin tanınma anında gözlənilən satış məsrəfləri çıxılmaqla məhsul yığımı zamanına olan ədalətli dəyəri əsasında qiymətləndirilir. Bu dəyər hazırkı Standartın tətbiqi məqsədi üçün ehtiyatların ilkin … Read More
Xidmət göstərən müəssisənin ehtiyatlarının dəyərini onlara çəkilən məsrəflər əsasında ölçürlər. Bu məsrəflər xidmətin göstərilməsilə birbaşa bağlı olan, əsasən əmək haqqları və işçi heyətinə çəkilən digər məsrəflərdən, o cümlədən işə nəzarət edən rəhbər işçi heyətinə çəkilən və aid edilə bilən qaimə … Read More
Sair məsrəflər ehtiyatların ilkin dəyərinə yalnız onların hazırki vəziyyətə və əraziyə gətirilməsi zamanı yarandıqda daxil edilir. Məsələn, ehtiyatların ilkin dəyərinə qeyri-istehsal qaimə məsrəflərinin və ya konkret müştərilər üçün məhsulların hazırlanması üzrə məsrəflərin daxil edilməsi məqsədə müvafiq ola bilər. Aşağıda qeyd … Read More
Ehtiyatların emal məsrəflərinə məhsul vahidləri ilə birbaşa bağlı olan məsrəflər daxildir. Əlavə olaraq, hazır məhsulun əldə edilməsi üçün xammalın emalı zamanı yaranan daimi və dəyişən istehsal qaimə xərclərinin müntəzəm şəkildə bölüşdürülməsi də emal məsrəflərinə aiddir. Daimi istehsal qaimə məsrəflərinə istehsal … Read More
Ayrıca balansda olan filiallar, nümayəndəliklər, şöbələr və digər bölmələrlə ayrılmış əmlak, material qiymətlilərinin qarşılıqlı buraxılışı, məhsul satışı, ümumidarə fəaliyyətinə xərclərin verilməsi və s. bütün növ hesablaşmalar haqqında məlumatların ümumiləşdirilməsi üçün 79 N-li “Təsrrüfatdaxili hesablaşmalar” hesabından istifadə edilir. Müvafiq hesabın tərkibində … Read More
Törəmə müəssisələrlə bütün növ cari hesablaşmalar (balansarxası hesablaşmalar) haqqında məlumatların ümumiləşdirilməsi üçün 78 N-li “Törəmə (asılı) müəssisələrlə hesablaşmalar” hesablaşma hesabı nəzərdə tutulmuşdur. Hesab üzrə analitik uçot hər bir törəmə müəssisə üzrə aparılır.
Hesablar planına uyğun olaraq 76 N-li “Müxtəlif debitorlar və kreditorla hesablaşmalar” hesabı kommersiya xarakteri daşımayan əməliyyatlar, müəssisə işçilərinin əmək haqlarından məhkəmə orqanlarının qərarlar, yaxud icraedici sənədlərə və s. əsasən müxtəlif təşkilatların və ya ayrı-ayrı şəxslərin xeyrinə tutulmuş məbləğlər üzrə, çeklə … Read More
Hazırda bazar iqtisadiyyatına keçidlə əlaqədar, özəlləşdirmə və digər bu kimi səbəblərin nəticəsində çoxlu miqdarda birgə müəssisələr, səhmdar cəmiyyətləri yaranmışdır ki, nəticədə hüquqi, yaxud fiziki şəxslər olan təsisçilərin sayı xeyli artmışdır. Müəssisənin fəaliyyət istiqaməti, idarə edilməsi, təsisçilərin hüquqları, gəlirin bölüşdürülməsi, nizamnamədə … Read More
Əməyin ödənişi, təhtəlhesab şəxslər və deponentlər üzrə hesablaşmalardan başqa müəssisənin işçi heyəti ilə qalan bütün növ hesablaşmalar 73 N-li “Sair əməliyyatlar üzrə işçi heyəti ilə hesablaşmalar” hesabında uçota alınır. Müvafiq hesabın tərkibində aşağıdakı subhesablar açıla bilər: 73-1 “Kreditə satılan mallara … Read More
İşçi heyətinin dövlət sosial-sığorta, pensiya təminatı və başqa bu kimi hesablaşmalar haqqında məlumatların uçotu üçün hesablar planında 69 N-li “Sosial sığorta və təminat üzrə hesablaşmalar” hesabı nəzərdə tutulub. Sosial sığorta və təminatlara ayırmaların qaydaları müvafiq orqanların (o cümlədən, AR Dövlət … Read More
