Hansı halda əyləncə və yemək xərcləri gəlirdən çıxıla bilər?
2024-cü ildən Vergi Məcəlləsində edilən dəyişikliklərdən biri də bəzi xərclərin gəlirdən çıxılması ilə bağlıdır. Bəs hansı hallarda həmin xərclər vergi ödəyicilərinin gəlirlərindən çıxıla bilər? Bu suala vergi məsələləri üzrə mütəxəssis Xəyal Feyzullayev aydınlıq gətirir: 2023-cü ilin sonunadək qüvvədə olan Vergi … Read More
175 saylı “Tikinti müqavilələri üzrə uzunmüddətli debitor borcları” hesabı üzrə uçot
Tikinti sektorunda debitor borclar Tikinti müqavilələri üzrə debitor borcların uçotu və təhlili təsərrüfat subyektlərində uçot sisteminin formalaşdırılmasında mühüm istiqamətlərdən biridir. Debitor borcları dedikdə, alıcı və sifarişçilərin, təchizatçı və podratçıların müəssisəyə borcları, habelə işçilər, büdcə, büdcədənkənar fondlar və digər borclular başa … Read More
173 saylı “Əsas idarəetmə heyətinin uzunmüddətli debitor borcları” hesabı üzrə uçot
Debitor borclar MHBS-da necə təsnif edilir? Debitor borcları (ing. англ. accounts receivable, A/R) mühasibat uçotu subyektlərinə, onların debitorları olan hüquqi və ya fiziki şəxslərdən olan borcdur. Maliyyə hesabatlarında onlar aşağıdakı beynəlxalq standartlara uyğun əks etdirilir: MUBS (IAS) 32: “Maliyyə Alətləri: … Read More
Torpaq, tikili və avadanlıqlar yaxud əsas vəsaitlər
Aktivlər Aktivlər – müəssisəyə məxsus, onun balansında əks olunan qiymətlilərdir. Bu haqda “Aktivlər nədir, necə təsnif olunur?” adlı məqalədə bu barədə ətraflı danışılıb. Həmin məqalədə aktivləri iki qrupa ayırmışdıq: fiziki olaraq mövcud olanlar (məsələn, mal, pul, avadanlıq); fiziki olaraq mövcud … Read More
172 saylı “Törəmə (asılı) müəssisələrin uzunmüddətli debitor borcları” hesabı üzrə uçot
Debitor borclar nədir? İqtisadi nöqteyi-nəzərdən törəmə müəssisə, başqa müəssisə (təsisçi) tərəfindən, öz əmlakının bir hissəsini ona tam təsərrüfat idarəçiliyinə verməklə, hüquqi şəxs kimi yaradılmış müəssisədir. Törəmə müəssisənin təsisçisi: müəssisənin nizamnaməsini təsdiq edir; onun rəhbərini təyin edir; törəmə müəssisəyə münasibətdə mülkiyyətçinin … Read More
171 saylı “Alıcıların və sifarişçilərin uzunmüddətli debitor borcları” hesabı üzrə uçot
Debitor borc nədir? Debitor borclar fiziki və ya hüquqi şəxslərin tərəfdaş şirkət qarşısında sənədləşdirilmiş borc öhdəliklərinin toplusudur. Bir çox təşkilatlar öz müştərilərinə qabaqcadan ödəniş edilmədən, amma müəyyən müddət ərzində pul kompensasiyası almaq şərti ilə xidmət göstərir və ya mal verirlər. … Read More
171 saylı “Alıcıların və sifarişçilərin uzunmüddətli debitor borcları” hesabı üzrə müxabirləşmə nümunələri
Uzunmüddətli debitor borclar üzrə uçot Uzunmüddətli debitor borclar üzrə müxabirləşmələr AR MN kollegiyasının Q-01 №-li “Maliyyə Hesabatlarının Beynəlxalq Standartlarına əsasən mühasibat uçotunun aparılması Qaydaları” ilə tənzimlənir. Qaydaların 18.1-ci maddəsinə əsasən uzunmüddətli debitor borclar üçün aşağıdakı hesabları əhatə edir: 171 saylı … Read More
İdxal edilən kənd təsərrüfatı mallarına görə ƏDV-nin əvəzləşdirilməsi
2024-cü ildən Vergi Məcəlləsində edilən dəyişikliklərdən biri də kənd təsərrüfatı mallarının idxalı ilə bağlıdır. Belə ki, həmin malları idxal edən şəxslər bu ildən etibarən gömrük orqanlarına ödədikləri ƏDV məbləğini tam şəkildə əvəzləşdirmək hüququ qazanırlar. Yeniliyi “Turan” Tədris Mərkəzinin təlimçisi və … Read More
Təsərrüfat fəaliyyəti, onun növləri, müəssisə anlayışı
Təsərrüfat fəaliyyəti nədir? Mühasibat uçotunun müxtəlif aspektlərini şərh edərkən tez-tez rastlaşdığımız “təsərrüfat fəaliyyəti” anlayışı nəyi ifadə edir? Uçotun inkişaf mərhələlərinə qısaca nəzər salaq. İbtidai insan demək olar heç nə istehsal etmirdi, hər hansı bir müəssisə mövcud deyildi, özünə lazım olanı … Read More
Azərbaycan daha bir ölkə ilə ikiqat vergitutmanı aradan qaldırır
Omanın paytaxtı Məsqətdə “Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Oman Sultanlığı Hökuməti arasında gəlirə görə vergilərə münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması və vergidən yayınmanın qarşısının alınması haqqında Saziş” layihəsi üzrə danışıqlar keçirilib. Bu barədə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətindən bildirilib. Məlumata görə, … Read More
Kollektiv müqavilələrlə (sazişlərlə) məzuniyyətlərin verilməsinin əlavə qaydalarının tənzimlənməsi
İşçinin işlədiyi iş yerini, vəzifəsini saxlamaq şərtilə iş günləri ərzində müvəqqəti işdən uzaqlaşması məzuniyyət adlanır. İşçilərin məzuniyyət hüququ AR Əmək Məcəlləsi ilə tənzimlənir. Müxtəlif hallarda məzuniyyətin verilməsi qaydaları haqqında mühasibat.az-da kifayət məlumatlar verilib. İndi isə kollektiv müqavilələr (sazişlər) əsasında məzuniyyətin … Read More
Mühasibat uçotunun təməl prinsipləri
Mühasibat uçotunun təməl prinsipləri nədir? Əvvəlki mövzularda mühasibat uçotunun konsepsiyaları haqqında nəzəri biliklərdən danışmış, əsas prinsiplərin qaydalarla birgə konsepsiyanın həyata keçirilməsində rolunu araşdırmış, onları mühasibatlığın əsas anlayışları kimi qeyd etmişdik. Təbii ki, sizdə suallar yarana bilər: bunlar mühasibə nəyə lazımdır? … Read More
2024-cü il üzrə PMS imtahanlarının vaxtları müəyyənləşdi
2024-cü il ərzində keçiriləcək Peşəkar Mühasib Sertifikatı üzrə imtahan və qeydiyyat tarixləri elan olunub Peşəkar mühasib sertifikatı imtahanı (I mərhələ) 28 iyul Peşəkar mühasib sertifikatı imtahanı (II mərhələ) 11 avqust Peşəkar mühasib sertifikatı imtahanı (I mərhələ) 22 sentyabr Peşəkar mühasib … Read More
Azərbaycanda yeni Vergi Məcəlləsi hazırlanır
Bu ildən Azərbaycanda yeni Vergi Məcəlləsinin hazırlanması istiqamətində işlərə başlanılıb. Bunu İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin rəis müavini Samirə Musayeva bildirib. “Bu məqsədlə biznes subyektləri ilə birgə baxış keçiririk. Yeni Məcəllə təkcə dilin sadələşdirilməsi ilə bağlı deyil. Biz həm … Read More
Əmək funksiyasının icrası zamanı maddi məsuliyyət
İşçilərin əmək funksiyasının tərkibinə nələr aid ola bilər? Əmək funksiyasının icrası zamanı yarana bilən maddi məsuliyyət necə rəsmiləşdirilir? Təqdim edilən məqalədə bu suallara cavab tapa bilərsiniz. Əmək anlayışı Əmək məhsul istehsalı, xidmət göstərilməsi zamanı sərf edilən səylərin məcmusudur. Həmçinin, müəssisənin … Read More
142 saylı “Təbii sərvətlərin (ehtiyatların) tükənməsi” hesabı üzrə uçot
Təbii sərvətlər hansılardır? Təbii sərvətlər (ehtiyatlar) bəşəriyyətin mövcudluğu üçün təbii şəraitin məcmusunun bir hissəsi, cəmiyyətin maddi tələbatını ödəmək üçün ictimai istehsal prosesində istifadə olunan, onu əhatə edən təbii mühitin ən mühüm komponentidir. Onlar tükənən və tükənməyən kimi iki qrupa ayrılır. … Read More
