Sənədsiz mal qalığını necə sənədləşdirməli? – Cavabsız suallar…
Sual: Müəssisənin mal-material qalığı var, fərdi şəxslərdən alınıb, lakin sənədləri yoxdur. Onu mühasibat uçotunda necə qeyd edə bilərəm? Qeyd olunduğu halda bunun qanunauyğun hər hansı bir cəriməsi varmı? Təşəkkür edirəm.
Cavab: Bildiririk ki, vergi ödəyicisi vergi tutulan gəlirin (mənfəətin) dəqiq əks etdirilməsi üçün sənədləşdirilmiş məlumat əsasında gəlirlərinin və xərclərinin vaxtlı-vaxtında dəqiq uçotunu aparmağa, tətbiq edilən uçot metodundan asılı olaraq gəlirlərini və xərclərini onların əldə edildiyi və ya çəkildiyi müvafiq hesabat dövrlərinə aid etməyə borcludur. Gəlirlərin və xərclərin uçotunu hüquqi və fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunvericiliyinə uyğun olaraq aparırlar. Vergitutma məqsədləri üçün gəlirlər və xərclər Vergi Məcəlləsinə əsasən müəyyən edilir. Azərbaycan Respublikasında mühasibat uçotunun aparılmasında əsas prinsiplərdən biri də informasiyanın dövrdən dövrə ardıcıl olaraq tanınmasını, qiymətləndirilməsini və təqdim edilməsini özündə ehtiva edən ardıcıllıq prinsipidir. Müvafiq olaraq mal qalıqları indiki dövrdə deyil, onların alındığı dövrdə rəsmiləşdirilməklə mədaxil edilməli idi. Vergi ödəyicisinin sahibliyində olan malların alışının lazımi qaydada rəsmiləşdirilməməsi isə Vergi Məcəlləsinin 58.8-ci maddəsində nəzərdə tutulan maliyyə sanksiyasının tətbiqinə əsas verir.
Onu da qeyd edək ki, vergilərin düzgün hesablanmaması və vergi öhdəliklərinin yerinə yetirilməməsi ilə bağlı vergi qanunvericiliyinin pozulmasının vergi orqanının yoxlamasına qədərki dövrdə vergi ödəyicisinin özü tərəfindən aradan qaldırılması vergi qanunvericiliyinin pozulmasında şəxsin təqsirini istisna edən hal kimi dəyərləndirilir və faizlərin ödənilməsi istisna olmaqla məsuliyyətə səbəb olmur. Bu baxımdan da maliyyə sanksiyasına məruz qalmamaq üçün uçot məlumatlarında müvafiq düzəlişlərin edilməsini, təqdim olunan vergi hesabatları ilə müqayisədə fərqlər yarandıqda dəqiqləşdirilmiş bəyannamələrin təqdim olunmasını (səyyar vergi yoxlaması ilə əhatə olunmayan dövrlər üzrə) tövsiyə edirik.
Bax: Vergi Məcəlləsinin 55.1.6-cı, 55.2-ci, 58.8-ci və 130-cu maddələri, Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyinin 23 iyul 2007-ci il tarixli I – 73/1 nömrəli əmri ilə təsdiq edilmiş “Kommersiya təşkilatları üçün milli mühasibat uçotu standartlarının konseptual əsasları”.
Mənbə: www.taxes.gov.az
Ödənişli təcrübəçi mühasib tələb olunur
Sual: Sualım “0” dərəcə ƏDV üzrə sertifikatla bağlıdır. Belə ki, müəssisəmiz müntəzəm xidmət göstərir (rabitə xidməti). Elə kateqoriya müəssisələr var ki, bizə “0” dərəcə ƏDV üzrə sertifikat təqdim etmişlər və təbii ki, göstərdiyimiz xidmətə görə “0” dərəcə ƏDV-yə cəlb olunurlar. Sualım belədir: əgər sertifikatın müddəti, misal üçün, aprelin 14-ü bitirsə və yeni sertifikat təqdim edilmirsə aprel ayında göstərilən xidmətə görə ƏDV hansı %-lə hesablanmalıdır?
