Dünya iqtisadiyyatını pandemiyadan qeyri-bərabər bərpa gözləyir

posted in: Xəbər | 0
birbank biznes

Dünya iqtisadiyyatı,Bu il qlobal iqtisadiyyat 6%, gələn il 4,9% artacaq, Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) yenilənmiş proqnozu belə bir göstəricini gözləyir. 2022-ci ilə olan qiymətləndirmə hətta yüksəldilsə də, inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə artım xarakteri fərqli olacaq – birincilər peyvənd fonunda bu ilin sonuna kimi bərpa olunacaq, ikincilər isə həm yeni xəstələnmə dalğaları, həm də inflyasiyanın sıçrayışları ilə üzləşəcəklər. Ümumilikdə, fondda bütövlükdə dünya üzrə qiymətlərin qalxmasını qısamüddətli hesab edirlər və tələbat strukturunda dəyişikliklərlə və tədarükün müvəqqəti çatışmazlıqları ilə əlaqələndirirlər.

BVF-nin yenilənmiş qlobal makro proqnozuna görə, dünya iqtisadiyyatlarının bərpa yolları daha da fərqli olub. Vaksinasiya templəri əsas meyar olaraq qalır – demək olar ki, bütün inkişaf etmiş ölkələr (onlarda əhalinin təxminən 40%-i peyvənd olunub, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə 20%, aşağı gəlirli ölkələrdə isə 2%-dən az) ilin sonuna işgüzar fəallığın bərpasına ümid edə bilərlər, digərlərində  proses isə pandemiya ilə bağlı risklərdən tam qorunmanın mümkün olmamasına baxmayaraq, hər şey xəstələnmə hallarının artmasından asılı olacaq.
Qlobal iqtisadiyyat 2021-ci ildə 6%, növbəti ildə 4,9% arta bilər. Bu il üçün ümumi qiymətləndirmə dəyişməsə də, inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün proqnoz 0,4 faiz bəndi ilə 6,3%-ə endirilib:

Çin – 0,3 bənd aşağı salınıb, artım 8,1% kimi;

Hindistan – 3 bənd, 9,5 faizə kimi;

ASEAN ölkələri – 0,6 bənd, 4,3 faizə kimi.

İnkişaf etmiş ölkələr üçün isə əksinə, proqnoz yaxşılaşıb (müsbət 0,5 bənd, 5,6% kimi). 2022-ci il üzrə proqnozun 0,5 bənd artırılması isə əsasən ABŞ-ın perspektivləri və yeni fiskal stimullarla bağlıdır (bu il 0,3% -dən 7% -ə, növbəti il isə 1,4% -dən 4,9% -ə qədər). Avro zonasında artım daha az ifadə olunacaq – 4,6% və 4,3%.

Artıq ikinci rübdə bütövlükdə dünyada artım təkcə sənayedə deyil, xidmət sektorunda da müşahidə olunurdu.

BVF-də inflyasiyanın qlobal sıçraması, ilk növbədə, covid məhdudiyyətləri səbəbindən təklifin olmaması ilə əlaqələndirilir (məsələn, əsas marşrutlarda konteynerlərin olmaması səbəbindən çatdırılma vaxtı artıb – bu, maya dəyərinin bahalaşmasına gətirib çıxarıb). İstehlakçı modelləri də dəyişir – xüsusilə, mənzilə tələbatın artması (ipoteka üzrə aşağı dərəcələrin və məsafədən məşğulluğun artması fonunda) qeyd olunur. Başqa bir inflyasiya mənbəyi xammal qiymətləridir: neft bu il 60% 2020-ci ilin aşağı bazası ilə müqayisədə arta bilər, qalan xammal, xüsusilə metallar və ərzaq – 30%. Bütövlükdə qlobal ticarətin həcmi bu il 9,7% və 2022-ci ildə 7%  arta bilər.

Fonddan qiymət artımının 2022-ci ildə əvvəlki templərə qayıdacağını gözləyirlər – BVF Mərkəzi banklara bu sıçrayışlara “müvəqqəti hal” kimi yanaşmağı və “inflyasiya trendlərinin aydınlaşmasına qədər siyasətin sərtləşdirilməsindən çəkinməyi” tövsiyə edir.

Lakin bu tövsiyə daha çox inkişaf etmiş ölkələrə aiddir (BVF ən azı 2022-ci ilin sonuna qədər FES və Avropa Mərkəzi bankının dərəcələrinin artmasını gözləmir) və müəlliflər qiymət artımlarının daha sabit hala gələ biləcəyini şərtləndirirlər ki, bu da tənzimləyicilərdən aktiv hərəkətlər tələb edəcək. Braziliya, Macarıstan, Meksika, Rusiya və Türkiyədə artıq monetar siyasətin sərtləşdirilməsinə başlayıblar. Bununla yanaşı, inkişaf etmiş ölkələrin mərkəzi bankları dəstək tədbirlərinin dayandırılmasına dair siqnal verərsə, maliyyə bazarlarında hələlik əlverişli şəraitin pisləşməsi riski var.



TELEGRAM KANALIMIZA ÜZV OLUN


Ən son mühasibat xəbərlərini qaçırmaq istəmirsinizsə, bu linkə daxil olaraq XƏBƏRLƏRƏ ABUNƏ OLUN

Mühasibat, Audit və Kadr Xidmətləri üçün linkə daxil olun

Mühasibat sahəsində ən son iş elanları və xəbərlərini izləmək üçün linkə daxil olaraq qrupumuza üzv olun

Print Friendly, PDF & Email